Ngày 5 tháng 5
[x]Ngày 5/5/1908 Trần Quý Cáp là một chí sĩ yêu nước, sinh nǎm 1870 tại làng Bát Nhị, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam qua đời .Thực dân Pháp đã khép ông tội xúi dân làm loạn, đem chém ở chợ Diên Khánh vào ngày 5-5-1908; khi đó Trần Quý Cáp mới 38 tuổi.
Ông là một trong những người lập Duy Tân Hội. Nǎm 1904, được bổ làm giáo vụ Thǎng Bình (Tỉnh Khánh Hoà). Ông ủng hộ phong trào Đông Du do Phan Bội Châu khởi xướng; tích cực hoạt động duy tân, nâng cao dân chí, dân sinh nên được sĩ phu kính trọng, xem là "lãnh tụ trong nhóm dân tộc". Thơ vǎn của ông mang nặng lòng yêu nước và ý chí cách mạng. Bố chính Khánh Hoà tố giác ông chống triều đình Huế.
Cái chết của ông gây xúc động mạnh trong nhân dân. Thơ vǎn, câu đối tưởng niệm ông rất nhiều. Phan Bội Châu có bài vǎn tế và đôi liễn điếu. Lời điếu có ý "Ngọc nát hơn ngói lành... nghìn nǎm luận định, chói rạng trời sao".
Những câu thơ của Ông cách đây hơn 1 thế kỷ vẫn mang nguyên ý nghĩa
Bài thơ "Đánh đổ quan lại tham nhũng"
"Dân ta nay cực đà như chó
Sao quan còn võng đỏ ngáng ngà?
Thời thế này tài trí bỏ riêng ra
Quyền thế thậm, kim ngân đa mới khá
Dám hỏi mấy người công khanh, hầu bá
Ăn cơm vua, cầm quyền nước, ngồi mà lo những chuyện chi chi?
Dân đồ thán, quốc khuynh nguy
Độc lạc mỗi ngày ca vũ mãi!
Sách có chữ "Xuân lai, xuân bất tái"
Nước mất rồi mua lại được không?
Xâu thuế này cực cả Tây Đông
Lại có chữ "Vị thân gia chi cố..."
Mút lông mèo một lũ u mê!
Mất rồi ngồi đợi trở về!"
[x]Ngày 5-5-1911, Vua Duy Tân ra dụ thành lập Trường Hậu bổ ở Huế, Trường Hậu bổ ở Huế được thành lập để bổ túc kiến thức cho sĩ tử nhà Nguyễn đã đỗ cử nhân nhưng còn phải học thêm ba năm về phép hành chánh để thích ứng với lối cai trị của người Pháp trong thể chế Liên bang Đông Dương. Trường Hậu bổ, Hà Nội tuy được thành lập trước (1903) nhưng đến năm 1912 đã bị thay thế bằng Trường Sĩ hoạn. Trường Hậu bổ, Huế chiếm lấy vị thế đào tạo cấp cao hơn Trường Sĩ hoạn ở Bắc Kỳ vốn đã ngả dần theo Tây học và bớt Hán văn.
Trường Hậu bổ, Huế hoạt động đến năm 1917 thì bị giải thể cùng với Trường Sĩ hoạn. Cả hai bị thay thế bằng Trường Pháp chính Đông Dương (École de Droit et d'Administration). Sự việc này cũng kết thúc chế độ khoa cử ở Việt Nam vì sau đó Bắc và Trung Kỳ hoàn toàn theo ngạch Tây đê tuyển công chức làm nhân viên hành chánh
[x] Ngày này 5-5-1961, đoàn cán bộ quân sự đầu tiên tǎng cường cho Bộ chỉ huy Miền và các quân khu ở miền Nam xuất phát từ Xuân Mai (Hoà Bình) theo đường dây Trường Sơn có 500 người, phần lớn là cán bộ cao cấp, trung cấp do thiếu tướng Trần Vǎn Quang, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam dẫn đầu.
Ngày 28-7-1961, sau 3 tháng hành quân liên tục, trong đó nhiều ngày phải rút bớt tiêu chuẩn lương thực, ǎn rau rừng thay cơm vì gặp địch càn quét, hoặc do dự trữ gạo trên đường giao liên của Đoàn 559 còn ít, đoàn đã vượt chặng đường dài trên 2000 km đến vị trí tập kết ở đồi 300 (tỉnh Bình Long).
[x]Ngày 5 tháng 5 năm 1821, cựu Hoàng Đế Napoléon đã thều thào câu nói : “Thượng Đế của tôi, Nước Pháp, con trai của tôi, vị chỉ huy quân đội”. Napoléon đã qua đời lúc 5:49 giờ chiều ngày hôm đó, khi chưa tròn 52 tuổi. Thi thể của ông được mặc vô bộ quân phục mà ông ưa thích và được phủ lên bằng tấm áo choàng màu xám, tấm áo trận mà ông đã khoác trong trận đánh Marengo. Đám tang của ông được tổ chức đơn giản tại thung lũng Rupert, nơi ông thường đi tản bộ và trên nấm mộ bên cạnh 2 cây liễu rủ, có tấm đá ghi hàng chữ : “Nơi đây an nghỉ “ (Ci-Git).
Đầu năm 1821, căn bệnh của Napoléon trở nên trầm trọng thêm. Từ tháng 3, vị cựu Hoàng Đế bị nằm liệt giường. Tháng 4, Napoléon Bonaparte đã đọc lời di chúc cuối cùng, gồm có câu : “Tôi ước muốn nắm xương tàn của tôi nằm bên bờ sông Seine, ở giữa những người dân Pháp mà tôi rất yêu mến.Tôi chết trước thời hạn, bị giết bởi thể chế tập đoàn qúi tộc lãnh đạo Anh và các kẻ sát nhân được thuê mướn”
Vào năm 1840, Hoàng Tử Francois, con của Vua Louis-Philippe nước Pháp, đã được phái đi trên một tàu chiến tới đảo St. Helena để mang về Pháp di cốt của cựu Hoàng Đế Napoléon theo như ước nguyện cuối cùng của ông. Lễ an táng rất trọng thể được tổ chức tại thành phố Paris vào tháng 12 năm đó, và linh cữu của Napoléon Bonaparte được đưa qua Khải Hoàn Môn (Arc de Triomphe) và đặt tại Giáo Đường Du Dome (Eglise du Dome), một bộ phận của Đài Chiến Sĩ Trận Vong (Hotel des Invalides).Sau này thi hài con trai ông "King of Rome'' (1811-1832) cũng được đưa về đây an táng.
[x]Các Mác, nhà triết học, kinh tế học, người sáng lập chủ nghĩa xã hội khoa học, sinh ngày 5-5-1818 tại thành phố Tơriơ nước Đức.
Nǎm 1848 ông cùng Ǎngghen công bố "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản". Đó là vǎn kiện gồm những luận điểm cơ bản về sự phát triển của xã hội và Cách mạng xã hội chủ nghĩa. Ông tập trung vào việc nghiên cứu chính trị nhằm vạch trần bản chất bọc lột của giai cấp tư sản và biên soạn bộ "Tư bản", tác phẩm khoa học có tầm quan trọng lớn. Ông hoạt động tích cực cho việc thành lập các Đảng công nhân ở Pháp, Anh, Mỹ... Những nǎm cuối cùng, mặc dù sức yếu, ông vẫn say sưa viết nốt quyển II, III của bộ "Tư bản".
Ngày 4-3-1883, sau một thời gian bị bệnh Các Mác, nhà tư tưởng vĩ đại của nhân loại đã từ trần.
Phim tài liệu Các Mác và chủ nghĩ Mác
[x]Ngày 5/5/1945 Một quả bom được thả trên núi Gearhart (Mountain) Bang Oregon làm chết 5 trẻ em đang đi picnic và 1 phuj nữ mang thai. Bom được thả từ một khinh khí cầu vô danh, căn cứ vào cát trong các bao của khinh khí cầu người ta xác định khinh khi khí cầu đến từ Nhật bản. Đây là những cái chết duy nhất của dân thường Mỹ ngay trên đất Mỹ trong thế chiến thứ II
Bia tưởng niệm sự kiện này tại ĐỈnh núi Gearhart
