Máy bay mô hình - Thú chơi xa xỉ !!!

[khoablack]

VI. Chế tạo một máy bay huấn luyện
Việc chế tạo một máy bay huấn luyện không thể trình bày chi tiết trong khuôn khổ bài này. Máy bay huấn luyện mà bạn chọn cần phải có một bộ bản vẻ tốt và hướng dẫn đầy đủ để bạn có thể từng bước lắp ráp hoàn chỉnh kể cả việc ráp máy điều khiển. Có nhiều sách báo đề cập đến vấn đề này là những nguồn thông tin rất tốt. Một người nhập môn chưa có kinh nghiệm xử lý gỗ balsa nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ người nhiều kinh nghiệm, để tránh những sai sót co thể tạo nên ảnh hưởng đầy thảm họa.



Bạn nên chọn loại keo chắc chắn, khô chậm, cho phép bạn có thì giờ chỉnh sửa trong quá trình lắp ráp. Một trong những loại tốt nhất là Titebond. Loại này khô chậm nhưng cực kỳ chắc chắn và dễ đánh giấy nhám sau khi đã khô cứng. Tất cả những chỗ nối chịu áp lực lớn như mối nối giữa cánh hay vách ngăn máy nên dùng loại keo này.



Một điểm quan trọng bạn nên chú ý là sự ăn khớp ngay ngắn của cánh. Việc canh cho cánh được ngay thẳng đóng vai trò quyết định trong sự ổn định và tính cách tàu khi bay. Sách hướng dẫn của bộ kit phải nói rõ cách thức làm sao để canh dán cánh cho đạt yêu cầu.


Tác động của các mặt phẳng điều khiển

Những bộ radio đời mới thuộc loại điều khiển mô phỏng tương tự, nghĩa là mức độ hoạt động của các bộ phận điều khiển trên máy bay sẽ tương tự như mức độ mà bạn điều khiển trên máy phát. Nếu cần điều khiển được gạt đến vị trí giữa của một hướng, bộ phận điều khiển tương ứng trên máy bay sẽ chuyển động đến vị trí giữa theo hướng tương tự. Trước tiên bạn nên làm quen với cách thức cần điều khiển tạo tác động cho máy bay. Trong điều kiện bay bình thường, ga được cố định để giữ vận tốc đều. Điều này có nghĩa lực đẩy bằng lực cản và lực nâng bằng trọng lực. Từ điều kiện cân bằng này, tác động do cần điều khiển tạo ra đối với máy bay được diễn giải.

(Chú thích của người dịch: tác giả trình bày về bộ radio mode 2)



Cần điều khiển (stick) phải kéo lui

Khi stick phải kéo lui, elevator nâng lên. Động tác này làm máy bay hướng mũi lên, nâng góc tiến của cánh và sức cản. Nếu không tăng ga, máy bay sẽ chậm dần lại và stall (triệt nâng). Điều này có nghĩa, không khí lướt qua cánh không còn đủ tạo lực nâng và tàu bắt đầu rơi.



Stick phải đẩy tới

Khi stick phải đẩy tới, elevator hạ. Động tác này làm mũi tàu chúc xuống, góc tiến của cánh thấp đồng thời lực cản giảm bớt. Do máy bay bay hướng xuống, vận tốc tàu sẽ tăng lên đến khi lực kéo và lực cản ngang nhau.



Hình trên: Stick phải bẻ qua phải

Khi stick phải bẻ sang phải, aileron phải nâng lên (hạ cánh phải xuống) đồng thời aileron trái hạ xuống (nâng cánh trái lên) . Động tác này làm tàu roll (xoay quanh trục thân tàu) sang phải. Nếu stick phải còn giữ bên phải bao lâu thì tàu còn tiếp tục roll bấy lâu. Khi roll, lực nâng không còn theo phương đứng do vậy tác động nâng sẽ giảm. Roll lâu đến một mức nào đó thì tàu sẽ bắt đầu rơi.



Hình trên: Stick phải bẻ qua trái

Khi stick phải bẻ qua trái, aileron trái nâng (cánh trái hạ) đồng thời aileron phải hạ (cánh phải nâng) làm cho máy bay roll sang trái. Tương tự roll phải, lực nâng càng kém khi roll càng lâu và đến một lúc nào đó máy bay mất lực nâng và sẽ bắt đầu rơi.



Hình trên: Stick trái bẻ qua phải

Khi stick trái (rudder và ga) bẻ sang phải, rudder sẽ bẻ qua phải, làm tàu hướng sang phải. Động tác này làm cánh trái di chuyển hơi nhanh hơn và tạo gia tăng lực nâng. Sự kết hợp của động tác hướng phải và lực nâng gia tăng nơi cánh trái tạo nên sự chuyển hướng thường trực sang phải theo thời gian cần lái trái được bẻ phải.



Hình trên: Stick trái bẻ sang trái

Khi stick trái bẻ sang trái, rudder bẻ sang trái, mũi tàu hướng sang trái, cánh phải di chuyển hơi nhanh hơn và lực nâng cũng hơi gia tăng. Tàu sẽ tiếp tục hướng trái bao lâu stick trái còn bẻ trái.



Khi stick trái được đẩy tới, ga tăng lên làm tăng vận tốc tàu. Điều này sẽ làm gia tăng lực nâng và tàu sẽ có khuynh hướng leo cao (climb) lên. Khi stick trái (ga) được đẩy lui, ga đóng làm giảm vận tốc, giảm lực nâng, tàu có khuynh hướng hạ dần độ cao.



qua mô tả tác động của điều khiển, ta có thể thấy mỗi động tác điều khiển điều có một tác động phụ ảnh hưởng đặc tính bay của tàu. Ta có thể khắc phục những ảnh hưởng này bằng cách kết hợp nhiều động tác đồng thời để có kết quả mong muốn. Ví dụ, stick phải có thể vừa bẻ sang trái vừa kéo lui. Kết quả của động tác này là mũi tàu hướng lên để chống giảm nâng tạo ra động tác liệng (bank) sang trái mà không giảm cao độ.

Theo SaigonPilot
(Dịch từ tài liệu "Beginners Guide to R/C Flight" viết bởi Howard Sullivan)