Nhật ký hành trình xuyên Tây Nguyên của cu tí nhà Piaggio

[catwoman]

Sắp tới Buôn Mê Thuột thì trời đổ cơn mưa, may là vô nhà Dì của anh bạn đi chung vừa kịp lúc không là ướt như mèo rồi ^_^.

Tối đó em giao lưu với anh em Buôn Mê rồi về nghĩ dưỡng sức ngày mai đi chơi Buôn Đôn. Ở BMT thì quán cà phê thì ko đếm xuể, với hàng trăm loại cà phê được pha mỗi nơi đều theo phong cách riêng, em được bạn đưa tới quán cà phê Chuông Đá (ông chủ ở đây sưu tầm rất nhiều đồ cổ độc và hại - cái mà em rất thích ).

Cảnh quang xung quanh quán

Lối lên lầu


Nhiều pho tượng lạ mắt


Cây gỗ hóa thạch




Cây rừng

[catwoman]

Nhánh lan rừng


Lối đi uốn lượn

Có 1 thứ đặc biệt đó là nhà dài Ê Đê được chủ nhân quán Chuông Đá sưu tầm, nghe đâu đó là cái duyên mới sở hữu được nhà dài và các đồ dùng bên trong căn nhà - toàn là nguyên bản ^_^ .

Nhà dài của người Ê Đê có kết cấu kiểu nhà sàn thấp, dài thường từ 15m đến hơn 100m tùy theo gia đình nhiều người hay ít người. Nó là ngôi nhà lớn của nhiều thế hệ sống chung như một đại gia đình và là nét đặc trưng của chế độ mẫu hệ của người Ê Đê

Người Ê đê không có nhà rông(của người Gia Rai, Ba Na...) hay như nhà Gươl(của người Cơ Tu) như các dân tộc khác ở Tây nguyên, ngôi nhà chung của buôn cũng là một ngôi nhà dài truyền thống nhưng to đẹp và hoành tráng hơn.

Nhà dài phục dựng trong Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam.

và đây là nhà dài ở quán Chuông Đá

Cầu thang trang trí hinh nhũ hoa và mặt trăng lưỡi liềm.

Đặc điểm chính của nhà dài Ê Đê là thường rất dài vì là nơi ở chung có khi của cả một dòng họ và thường xuyên được nối dài thêm mỗi khi một thành viên nữ trong gia đình xây dựng gia thất. Vì vậy có những huyền thoại nhà dài như tiếng chiêng ngân bởi vì đứng ở đầu nhà đánh chiếng thì cuối nhà chỉ còn nghe rất nhỏ, ra khỏi là mất luôn, không còn nghe thấy gì nữa.

Nhà dài truyền thống thường được xây dựng bằng vật liệu gỗ, tre, nứa lợp mái tranh. Nhà có kết cấu cột kèo bằng gỗ tốt có sức chịu đựng dãi dầu cùng năm tháng. Các đà ngang, đòn dông luôn luôn bám nguyên tắc được đẽo hoàn toàn bằng tay, từ những cây gỗ nguyên vẹn dài có thể tới trên chục mét; đếm chúng, ta có thể biết nhà đã có thêm bao nhiêu lần được nối dài. Những lần nối dài thường là khi trong nhà có một thành viên nữ xây dựng gia thất vì người Ê Đê theo chế độ mẫu hệ, người con trai khi lấy vợ sẽ đến ở nhà vợ và không có quyền hành gì.

Nhà được thưng vách và lót sàn bằng các phên nứa đập nát; mái lợp cỏ tranh đánh rất dày, trên 20cm, thường chỉ làm một lần và sử dụng vĩnh viễn không phải lợp lại. Đỉnh mái cách sàn nhà chừng 4-5 m. Gầm sàn cao khoảng hơn 1m trước đây luôn được dùng làm nơi nuôi nhốt trâu, bò, lợn, gà nên rất mất vệ sinh, sau này đã bỏ dần tuy nhiên có một số nơi vẫn theo phong tục cũ này. Khi làm nhà mới, người Ê Đê rất kiêng không bao giờ dùng lại gỗ nhà cũ mà thường đốt bỏ, tuy nhiên ngày nay phong tục này chỉ còn tồn tại ở các vùng sâu gần rừng nơi còn dễ kiếm gỗ làm nhà.

Những đặc trưng của nhà Ê Đê là: hình thức của thang, cột sàn và cách bố trí trên mặt bằng sinh hoạt. Đặt biệt là ở hai phần. Nửa đằng cửa chính gọi là Gah là nơi tiếp khách, sinh hoạt chung của cả nhà dài là nơi chứa các vật dụng như bếp chủ, ghế khách, ghế chủ, ghế dài (Kpan) có thể dài tới 20m được đẽo từ những thân cây rừng nguyên vẹn kể cả chân, trên vách có treo cồng chiêng ... nửa còn lại gọi là Ôk là bếp đặt chỗ nấu ăn chung và là chỗ ở của các đôi vợ chồng, chia đôi theo chiều dọc, phần về bên trái được coi là "trên" chia thành nhiều gian nhỏ. Phần về bên phải là hàng lang để đi lại, về phía cuối là nơi đặt bếp lửa... Nguyên bản trước đây bếp lửa của người Ê Đê thường được đặt trực tiếp trên sàn, họ đóng một khung vuông bằng gỗ cao khoảng 10 cm, đổ đất nện, sau đó đốt lửa trên đó cả ngày với mục đích giữ lửa và để chống muỗi và các loại côn trùng khác.

Ghế dài- Kpan được dùng để các cụ già ngồi đánh cồng chiên

Người Ê Đê có tập quán là khi đi ngủ thì đầu quay về hướng Đông và chân quay về hướng Tây. Do đó nhà dài theo hướng Bắc Nam. Chỗ ngủ được ngăn đơn giản bằng những thành tre làm nhiều ngăn. Ngăn đầu tiên là ngăn của vợ chồng chủ nhà, tiếp theo là ngăn người con gái chưa lấy chồng, sau đó đến các ngăn của vợ chống những người con gái đã lấy chồng, cuối cùng là ngăn dành cho khách.

Mỗi đầu nhà có một sân sàn. Sân sàn ở phía cửa chính được gọi là sân khách. Muốn vào nhà phải qua sân sàn. Nhà càng khá giả thì sân khách càng rộng, khang trang.

Cầu thang nhà của người Ê Đê luôn được đẽo bằng tay và thường được trang trí bằng hình hai nhũ hoa (trông thể hiện tín ngưỡng phồn thực rõ rệt của người Ê Đê) và hình trăng khuyết.

Các cột, kèo thường đẽo gọt, trang trí bằng hình ảnh các con vật như voi, ba ba, kì đà... Cũng như cầu thang, các vật trang trí này luôn được đẽo bằng tay với cây rìu truyền thống.

Hiện tại, cuộc sống hiện đại phần nào đã ảnh hưởng đến phong tục, tập quán, bản sắc của người dân tộc thiểu số vả lại nguyên liệu gỗ cũng không còn dễ kiếm như trước nữa nên tuy các ngôi nhà dài vẫn còn chiếm số lượng lớn trong các buôn làng nhưng những ngôi nhà thực sự dài (30m trở lên) ngày càng thêm vắng bóng.

Ở Khu Du lịch thác Bảy nhánh ở Bản Đôn Đắk lắk còn có một ngôi nhà dài trên 100m được phục dựng rất quy mô và tôn trọng các nét truyền thống, đang được xem là nhà dài nhất Đắk Lắk và cả nước hiện nay.

[catwoman]

Thuyền độc mộc để dưới nhà dài

Thuyền độc mộc được đục từ một thân cây lớn gỗ lớn nguyên vẹn, thường là những loại cây gỗ chịu nước và có tỉ trọng nhỏ so với nước như gỗ sao...

Người chế tác dùng rìu đẽo rỗng phần ruột cây và tạo hình thuyền theo hình dáng định sẵn; trước khi các vật dụng bằng kim loại được chế tạo, thân cây được đục rỗng bằng cách đốt. Thường là mỗi dân tộc lại có một kiểu thuyền truyền thống. Làm thuyền độc mộc rất khó vì phần vỏ phải mỏng nhưng thuyền vẫn phải chắc để có thể chịu đựng sức đập của các thác, các sóng (đặc biệt là sóng biển) vì vậy cần có sự khéo tay và tỷ mỉ, kì công nên ít người làm được. Hiện nay cây gỗ lớn, thích hợp ngày càng khó kiếm nên việc làm thuyền cũng trở nên hiếm hoi.

Và cái tên của quán là đây

Chuông đá - khi gỏ đầu này tảng đá thì đầu kia ngân ra như tiếng chuông.

Sau khi đi 1 vòng tham quan em quay lại bàn làm 1 ly cà phê nguyên chất không tẩm ướp ( hehe công nhận ko tẩm ướp nó ko cóa ngon ).

Bạn em đang say mê với trò chơi mua tại quán


Kthung - làm bằng gổ Sao có đường kính 1m4 ( ước đoán khoảng 1000 năm tuổi ) - mí cái chưn là dính liền với mặt bàn luôn đó

2 người bạn BMT mà em rất mến

Sami và Quang


Một thoáng Ban Mê

[catwoman]

Rời quán cà phê Chuông Đá, nhóm chúng em thẳng tiến Buôn Đôn. Cu Tí gánh em và anh bạn Gia Lai. Sáng sớm này mang cái ruột xe đi vá mới biết cái ruột xe đã nát bét, phải chờ ông thợ đi mua, nên liều đi Buôn Đôn mà ko có bánh xe dự phòng. Và điều gì tới nó đã tới...

Em phải vật cu tí ra mà tháo bánh huhuhu


Trái ngược tâm trí rối bời của em là nụ cười của Sami

Anh bạn Gia Lai là người tháo bánh ra và xem xét cái ruột xe, nó cũng nát bét. Trước tình thế này thì ko còn ruột xe để thay, và phải đè con Sprint ra mà cướp ruột thoai hehehe .

anh bạn Gia Lai đang thao tác lắp ruột xe vào.


Cả nhóm uống nước mía giải tỏa cơn nóng trước khi vào Buôn Đôn

[catwoman]

Bản Đôn là một địa danh nổi tiếng của Việt Nam, cũng được nhiều người trên thế giới biết đến như là một nơi có truyền thống săn bắt và thuần dưỡng voi rừng. Bản Đôn trước đây đã từng là thủ phủ của tỉnh Đắk Lắk, sau này để tiện cho việc phát triển kinh tế xã hội và để chiếm giữ một vị trí an ninh quốc phòng chiến lược, người Pháp đã cho dời cơ quan hành chính về Buôn Ma Thuột.

Hiện tại, Bản Đôn chỉ còn là một địa điểm du lịch nằm trên địa bàn xã EaWer, huyện Buôn Đôn của Đắk Lắk; cách Buôn Ma Thuột 40 km theo hướng tỉnh lộ 1 về phía Tây Bắc.

Voi đưa khách tham quan trên sông Serepôk

Bản Đôn là cách gọi của người Lào còn người Êđê và M'nông thì gọi là Buôn Đôn

Bản Đôn theo tiếng Lào (sắc dân chiếm đa số ở đây khi còn sơ khai) có nghĩa là "Làng Đảo" nghĩa là một ngôi làng được xây dựng trên một ốc đảo của sông Sêrepôk. Đây từng là một trong những điểm giao thương quan trọng của 3 nước Đông Dương ngày xưa trên tuyến đường sông. Người Lào khi ấy, trong lúc ngược dòng sông buôn bán, bắt gặp mảnh đất này đã bị quyến rũ và ở lại cùng người Ê Đê bản địa xây dựng lên ở đây một ngôi làng trù phú đầy bản sắc.

Hiện tại, Bản Đôn chính là cách gọi chung để chỉ hệ thống cụm du lịch của huyện Buôn Đôn gồm các khu du lịch thác Bảy Nhánh, vườn quốc gia Yok Đôn, khu du lịch Cầu treo, hồ Đăk Min, vườn cảnh Trohbư...

Đường vào cầu treo buôn đôn


Cầu treo buôn Đôn

Cầu treo buôn Đôn là một cây cầu treo thô sơ bằng vật liệu tre nứa để phục vụ nhu cầu du lịch và cũng là tên một địa danh du lịch nổi tiếng của Bản Đôn.

Đây là một cây cầu du lịch được làm bằng vật liệu tre, nứa, song, mây có gia cố thêm cáp sắt. Cầu được bắt trên một cây gừa cổ thụ khổng lồ hàng trăm năm tuổi, mọc ven bờ sông Serepôk đoạn chảy qua Bản Đôn và trùm qua một đảo nhỏ giữa dòng Serepôk. Tán cây bao trùm một diện tích tới trên một ha đất với nhiều gốc do các đoạn rễ phụ tạo thành nên trông rất lạ mắt. Cây cầu dài chừng 1 km, với nhiều phân đoạn gắn kết hài hòa với một hệ thống sàn nghỉ, nhà hàng gia công bằng gỗ cũng hoàn toàn nằn trên cây.

Khi đến đây, khách tham quan có thể đi trên cầu để hưởng cái cảm giác lắc lư theo nhịp chân hoặc nghỉ trên các sàn gỗ lơ lửng trên cây giữa dòng sông; thưởng thức món cơm lam, gà nướng Bản Đôn...

Sami(BMT) và đô đốc (Gia Lai )


ý chời ơi cầu nì hôm qua mới sập nè


cô bạn BMT mới quen

[catwoman]

Giặt đồ bên nhánh sông nhỏ

Mấy đứa trẻ tắm sông rất ư là nguy hiểm







Cầu treo được gắn từ cái trụ như vầy


Cả nhóm làm 1 tấm tập thể

[mobinam]

Nguyên văn bởi catwoman

Giặt đồ bên nhánh sông nhỏ

Đây chắc hẳn không phải phụ nữ dân tộc, cách đây 10 năm mình lên đây phụ nữ dân tộc không ăn mặc như vậy đâu. Đúng không Catwoman?

[catwoman]

@anh Mobinam: Dân tộc nhân trên đây bây giờ (1 số ít - do ở gần khu du lịch) cũng mặc đồ như người ở miền xuôi mình.hihihi Riêng người phụ nữ này là bà bán quán trong khu du lịch Buôn Đôn(dân tộc Kinh)hihihi.

Túc tiệp, trong lúc chờ dọn bia với mồi.

Trò chơi này làm cho Quang ngẩn ngơ

Đây là bộ trò chơi mua ở quán Cà phê Chuông Đá, gồm 6 mảnh ghép được ghép lại với nhau tạo thành một khối liên kết vững chắc. Bạn hãy thử tháo gỡ 6 mảnh ghép này ra xem thế nào? Đơn giản? Khó? Và lắp ghép lại thành hình dáng bạn đầu, không đơn giản một chút nào đúng không?hihihi

6 mảnh ghép tháo rời

Trò chơi trí tuệ này đòi hỏi bạn phải tập trung suy nghĩ, phân tích các thao tác để ghép đúng vị trí của từng mảnh ghép. Sau khi hoàn thành xong việc lắp ghép 6 mảnh này bạn sẽ thấy tinh thần sảng khoái hơn, giúp bạn làm việc, học tập có hiệu quả hơn.

Đây là quà của anh bạn Gia Lai tặng em ^^

Nói gì thì nói, đói quá chừng roài. Ah đồ ăn tới roài

Gà nướng Bản Đôn là một món ăn dân dã nay đã trở thành món đặc sản không thể không thưởng thức với du khách khi đến với Bản Đôn. Nó được chế biến từ gà nuôi thả vườn được nướng tay và không ướp bất cứ một gia vị gì; khi ăn được chấm với muối sả và ớt.


Được ăn kèm với cơm Lam thì tuyệt cú meo meo. Có thêm tô canh chua cá Lăng nữa .

[catwoman]

Vừa ăn vừa giao ly, tới chiều thì cả nhóm chia tay Bản Đôn, em vừa kịp mua 1 món quà tặng cho bạn gái ở nhà. hí hí hí

Cặp nhẫn lông voi

Chúng ta từng nghe nói nhiều về những chú voi đáng yêu ở Buôn Đôn, Đắk Lắk nhưng ít biết đến sự "kỳ diệu" về những chiếc lông đuôi voi ở đây. Có du khách tâm sự, đi Tây Nguyên mà không mua được lông đuôi voi thì mất điều may mắn? Tin đồn nhiều điều "kỳ diệu" về lông đuôi voi Buôn Đôn đã khiến cho món hàng "độc" này đắt đỏ hơn vàng...

Một ông chủ voi ở Bản Đôn đang khoe những chiếc lông đuôi voi màu trắng quý giá. Ảnh: Tiền Phong

Chuyện niềm tin hạnh phúc duyên tình từ chiếc lông đuôi voi cũng có giai thoại kể rằng, ngày xưa có đôi trai gái làng yêu thương nhau đắm say nhưng bị ngăn cản bởi mâu thuẫn giữa hai làng nên họ không thể lấy nhau được. Chàng trai nghĩ đến việc nhờ vị thần to lớn nhất ở núi rừng Tây Nguyên là thần Nguăch Ngual (Thần voi) giúp đỡ để hai người được nên nghĩa vợ chồng.

Lời cầu xin của chàng trai đã được “Thần voi” giúp đỡ và tặng cho một chiếc lông đuôi voi để về tặng lại cho người yêu và từ đó hai người đã vượt qua được mọi trở ngại, đến với nhau chung sống cho đến “đầu bạc, răng long”. Từ đó có chuyện kể rằng chiếc lông đuôi voi như “bùa” yêu và sự may mắn...

Theo các bậc trưởng lão ở Buôn Đôn kể lại rằng, “tình cảm” giữa những “ông tượng” với “bà tượng” (voi đực và voi cái) thường rất khăng khít với nhau trọn đời một khi đã “kết nhau”. Ở Buôn Đôn có một con voi cái của gia đình Y Tep “yêu” một con voi đực cùng buôn từ khi còn nhỏ nên suốt đời chỉ chịu sinh con với voi đực yêu thích. Có thời gian voi đực bị bán cho một người ở buôn khác nhưng đến mùa sinh sản voi cái và voi đực cũng vượt rừng tìm đến nhau.

Ở Buôn Đôn cũng có nhiều chú voi khi đã có con với nhau, nhưng nếu vì voi đực hoặc voi cái bị bán đi xa không tìm thấy thì voi cái ấy quyết không có con với những chú voi đực khác... Có lẽ vì thế mà người dân M"Nông ở Buôn Đôn quan niệm lông đuôi voi không chỉ đem lại sự may mắn, mà đó còn là tượng trưng cho lòng chung thủy.